Temel Programlama Komutları

Start, Stop ve Çıkışlar 

Klasik kumanda devrelerinde sistemin çalışmasını başlatmak ve durdurmak için kullanılan start ve stop butonları ile kumanda akışını yönlendiren sensör, sınır anahtarı vb. elemanlar PLC cihazının girişlerine bağlanır. Klasik kumanda devrelerinde motor vb. alıcılara yol vermek için kullanılan kontaktörler ise PLC çıkışlarına bağlanır. Klasik kumanda sistemlerinde rölelerle birlikte karmaşık devre bağlantıları ile gerçekleştirilen işlemler PLC ile program yazılarak kolayca gerçekleştirilebilir.   Start Butonu ile Bir Motorun Kesik Çalıştırılması Şekil 1 de klasik kumanda devresinde kullanılan start butonu ani temaslıdır. Butona basıldığında M kontaktörü enerjilenir ve yol verdiği motor çalışır. Butondan elimizi çektiğimizde M kontaktörünün enerjisi kesilir ve yol verdiği motorun çalışması durur.

Start Butonu ile Bir Motorun Kesik Çalıştırılması 

Şekil 1' deki klasik kumanda devresinde kullanılan start butonu ani temaslıdır. Butona basıldığında M kontaktörü enerjilenir ve yol verdiği motor çalışır. Butondan elimizi çektiğimizde M kontaktörünün enerjisi kesilir ve yol verdiği motorun çalışması durur. 

Şekil 1

Start butonu ile bir motorun sürekli çalıştırılması 

Şekil 2' deki klasik kumanda devresinde start butonuna basıldığında M kontaktörü enerjilenerek kontaklarını konum değiştirir. Start butonundan elimizi çektiğimizde M kontaktörü, kapanmış olan kontağı üzerinden enerjili kalmaya devam eder ve yol verdiği motor sürekli çalışır. Bu olaya mühürleme adı verilir. 

Şekil 2

Start butonu ile sürekli çalıştırılan motorun stop butonu ile durdurulması 

Şekil 3' deki klasik kumanda devresinde start butonuna basıldığında M kontaktörü enerjilenerek kendisini mühürler. Start butonundan elimizi çeksek dahi M kontaktörü enerjili kalmaya devam eder. Stop butonuna basıldığında M kontaktörünün enerjisi kesilerek sistemin çalışması sona erer. 

Şekil 3 

UYGULAMA 1: Şekilde ladder diyagramı verilen PLC programını STL dili ile yazınız?

 

UYGULAMA2: Verilen STL dili programının Ladder diyagramını çiziniz? 

Kaynak: https://www.ktemb.org/download-forms/tr/plc%20programlama%20teknikleri.pdf

Devamını oku

PLC Program Yazılım Dilleri

 1) Kontak Plan (LADDER Plan)

Ladder plan, röle ve kontaktörlerlerle yapılan klasik kumanda devrelerinin çizimlerine

benzeyen grafiksel bir programlama şeklidir. Ladder plan gerçek elektrik devrelerinde

olduğu gibi bir enerji kaynağından kontaklar aracılığıyla akan enerjiyi sembolize etmek

şeklinde kullanıcıya kolay gelebilecek bir programlama mantığına sahiptir. Ladder

programında sol tarafta gösterilen dikey çizgi enerji kaynağını gösterir. Kapalı kontaklar

enerji akışına izin verirken açık kontaklar enerji akışına izin vermezler. Ladder plan yöntemi

daha çok elektrik eğitimi almış kişiler ve yeni başlayanlar için uygundur. Şekil 1’de FBD

yöntemiyle yazılmış program örneği görülmektedir. 

Şekil 1-Kontak plan(LADDER) yöntemitle program örneği

2- Fonkiyon Plan (FBD)

FBD yöntemi, lojik kapıların kullanımına dayanan ve şematik bir gösterim şekli sunan

programlama şeklidir. Burada kullanılan lojik semboller kutular şeklinde gösterilir.

Sembollerin sol tarafında giriş sinyalleri, sağ tarafında ise çıkış sinyalleri bulunur. Bu

yöntem dijital elektronik eğitimi almış kişilerce daha rahat kullanılabilir. Şekil 2' de FBD yöntemiyle yazılmış program örneği görülmektedir 

Şekil 2: Fonksiyon plan ( FBD) yöntemiyle program örneği

3- Deyim Listesi (STL)

STL yönteminde PLC’nin türüne ve markasına göre aynı işlevi gören fakat yazılım

şeklinde küçük farklılıklar olan komutlar kullanılır. Bir komut yapılan işlemi belirten

Mnemonic ve üzerinde işlem yapılan hafıza alanlarını gösteren operantlardan oluşur. Bu

yöntem cihazın, makina koduna en yakın gösterim şekli olduğundan çok geniş programlama

imkanları sunar. STL yöntemi bilgisayar teknolojisine yatkın kişilere hitap eder.

STL, FBD ve LADDER yöntemiyle yazılan programlar hatasız yazılmış ve derlenmiş

olmak şartıyla birbirinin stillerine dönüştürülebilir. Şekil 3’de STL yöntemiyle yazılmış

program örneği görülmektedir.

Şekil 3-Deyim Listesi ( STL) yöntemiyle program örneği

Kaynak: https://www.ktemb.org/download-forms/tr/plc%20programlama%20teknikleri.pdf

Devamını oku