Lehimlede Kullanılan Malzemeler

Elektronik devrelerde bir sistemi oluşturmak için; elamanları ve tellerini birbirine tutturmak amacıyla belirli sıcaklıklarda eriyebilen tellere lehim denir. Lehimlerin sayesinde elektrik akımı devrelerin içerisinde elamanları çalıştıracak şekilde dolaşabilecektir.

Lehimlemede Kullanılan Elemanlar

1- Lehim Teli 

Elektrik ve elektronik sektöründe kullanılan lehim teli idealde %63 kalay ve %37 kurşun metallerinin karışımından oluşturulmuştur. Lehim telinin içindeki kalay miktarı arttıkça kalite yükselmektedir. Çünkü erime sıcaklığı kalay çoğaldıkça azalmaktadır. Lehimin kalitesi kullanılacağı devrenin hassaslığına göre değişmektedir.

-Lehim teli-

2- Lehim Pastası 

İletkenleri birbirine tutturabilmek için lehim pastası kullanılmalıdır. Lehim pastası kusursuz bir lehimleme için önemlidir. Lehim yapılırken metal yüzeyin temizlenmesi ve ısınmadan dolayı tekrar oluşabilecek oksitlenmeleri önlemek için lehim pastası kullanılır. Lehim pastası, katı durumda satılmaktadır. Erime ısıları lehime göre daha düşüktür. Bu nedenle lehimleme işleminden önce çok çabuk olarak uçucu gaz haline dönüşmektedir.

-Lehim pastası-

3- Havya

Lehim yapmamızı sağlayan aletlere havya denir. Farklı amaçlarda, güçlerde ve fiziki özelliklerde havyalar mevcuttur. SMD malzemelerin olduğu cihazların tamirinde ince uçlu, 20-50W aralığındaki gücü olan ısı ayarlı, ESD korumalı kalem havya kullanılmalıdır.

-Havya-

4- Lehim Pompası

Lehim Pompası, lehim yapılacak yüzeyde bulunan eski lehimin temizlenmesi için kullanılır. Eski lehim ısıtılarak sıvı kıvama getirilir ve lehim pompası yardımı ile emilir

-Lehim pompası-

5- Havya Altlıkları 

Elektronik malzemelerin çoğu ısınınca bozulabilir. Bu nedenle entegre, küçük diyot ve transistor gibi ısıya dayanıksız malzemelerin lehimlenmesinde düşük güçlü havyalar tercih edilmelidir. Kalem havyalar yavaş ısındıkları için çalışma sırasında genellikle fişe takılı bırakılmakta ve sıcak kalmaktadır. Bu yüzden kalem havyanın ucu temas ettiği yerlere zarar verebilir. Elle dokunmak, vücudun herhangi bir yerine değdirmek yanıklara sebep olur. Ayrıca giysilere ve eşyalara da zarar verebilir. Bu nedenle havya rastgele bırakılmamalı, havya altlığında tutulmalıdır

-Havya altlığı-

6- Sıcak Hava İstasyonu

Sıcak hava tabancaları çok yönlü kullanım imkânından dolayı lehimleme ve lehim sökme işlemlerinde vazgeçilmez el aletlerinden birisidir. Sıcak havayı istenilen hedefe sevk eden çeşitli uçları vardır. Uçlar sayesinde sıcak hava istenilen yere, tam nokta veya yüzeye sevk edilmektedir. Sıcak hava tabancalarında yabancı maddelerin cihazın içerisine girmesini engelleyen hava filtresi bulunmaktadır. 

-Sıcak hava istasyonu-

7- Havya Ucu Temizleme Teli 

Havyanın ucunda lehim, vb. artıklar birikmişse ve lehim yapılmasına engel oluşuyorsa burada temizleme telleri kullanılır. Temizleme telini kullanırken kuru ve pislik içinde olmamasına ve elin havyaya yakın tutulmamasına dikkat edilmelidir.

-havya ucu temizleme teli-

8-Flux

Sıcak hava istasyonu ve IR-DA istasyonları ile lehimleme yapılırken ve malzeme değiştirilirken flux kullanılır. Fluks sürülmüş devre kartları üzerinde yer alan bir yonganın pinleri üzerinden lehim geçirilerek bağlantı noktalarının lehimlenmesi sağlanmış olur.

-flux-

9- Cımbızlar

Parçaların board üzerine yerleştirilmesi ve board üzerinden çıkartılmasında yardımcı olması amacıyla cımbızlar kullanılırlar.

-cımbızlar-

10- Mikroskop 

Mikroskoplar board üzerinde yer alan kısa devreleri, lehimlemeden sonra oluşmuş kısa devreleri, sıvı temaslarını ve darbeleri görebilmek için çok faydalıdır. Ayrıca, ekran soketi, sistem konnektörü çok hassas lehimlemelerimizi de mikroskop ile yapabiliriz.

-mikroskop-

Kaynak: http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Lehimleme%20ve%20Bask%C4%B1%20Devre.pdf

Devamını oku

Temel Programlama Komutları

Start, Stop ve Çıkışlar 

Klasik kumanda devrelerinde sistemin çalışmasını başlatmak ve durdurmak için kullanılan start ve stop butonları ile kumanda akışını yönlendiren sensör, sınır anahtarı vb. elemanlar PLC cihazının girişlerine bağlanır. Klasik kumanda devrelerinde motor vb. alıcılara yol vermek için kullanılan kontaktörler ise PLC çıkışlarına bağlanır. Klasik kumanda sistemlerinde rölelerle birlikte karmaşık devre bağlantıları ile gerçekleştirilen işlemler PLC ile program yazılarak kolayca gerçekleştirilebilir.   Start Butonu ile Bir Motorun Kesik Çalıştırılması Şekil 1 de klasik kumanda devresinde kullanılan start butonu ani temaslıdır. Butona basıldığında M kontaktörü enerjilenir ve yol verdiği motor çalışır. Butondan elimizi çektiğimizde M kontaktörünün enerjisi kesilir ve yol verdiği motorun çalışması durur.

Start Butonu ile Bir Motorun Kesik Çalıştırılması 

Şekil 1' deki klasik kumanda devresinde kullanılan start butonu ani temaslıdır. Butona basıldığında M kontaktörü enerjilenir ve yol verdiği motor çalışır. Butondan elimizi çektiğimizde M kontaktörünün enerjisi kesilir ve yol verdiği motorun çalışması durur. 

Şekil 1

Start butonu ile bir motorun sürekli çalıştırılması 

Şekil 2' deki klasik kumanda devresinde start butonuna basıldığında M kontaktörü enerjilenerek kontaklarını konum değiştirir. Start butonundan elimizi çektiğimizde M kontaktörü, kapanmış olan kontağı üzerinden enerjili kalmaya devam eder ve yol verdiği motor sürekli çalışır. Bu olaya mühürleme adı verilir. 

Şekil 2

Start butonu ile sürekli çalıştırılan motorun stop butonu ile durdurulması 

Şekil 3' deki klasik kumanda devresinde start butonuna basıldığında M kontaktörü enerjilenerek kendisini mühürler. Start butonundan elimizi çeksek dahi M kontaktörü enerjili kalmaya devam eder. Stop butonuna basıldığında M kontaktörünün enerjisi kesilerek sistemin çalışması sona erer. 

Şekil 3 

UYGULAMA 1: Şekilde ladder diyagramı verilen PLC programını STL dili ile yazınız?

 

UYGULAMA2: Verilen STL dili programının Ladder diyagramını çiziniz? 

Kaynak: https://www.ktemb.org/download-forms/tr/plc%20programlama%20teknikleri.pdf

Devamını oku

PLC Program Yazılım Dilleri

 1) Kontak Plan (LADDER Plan)

Ladder plan, röle ve kontaktörlerlerle yapılan klasik kumanda devrelerinin çizimlerine

benzeyen grafiksel bir programlama şeklidir. Ladder plan gerçek elektrik devrelerinde

olduğu gibi bir enerji kaynağından kontaklar aracılığıyla akan enerjiyi sembolize etmek

şeklinde kullanıcıya kolay gelebilecek bir programlama mantığına sahiptir. Ladder

programında sol tarafta gösterilen dikey çizgi enerji kaynağını gösterir. Kapalı kontaklar

enerji akışına izin verirken açık kontaklar enerji akışına izin vermezler. Ladder plan yöntemi

daha çok elektrik eğitimi almış kişiler ve yeni başlayanlar için uygundur. Şekil 1’de FBD

yöntemiyle yazılmış program örneği görülmektedir. 

Şekil 1-Kontak plan(LADDER) yöntemitle program örneği

2- Fonkiyon Plan (FBD)

FBD yöntemi, lojik kapıların kullanımına dayanan ve şematik bir gösterim şekli sunan

programlama şeklidir. Burada kullanılan lojik semboller kutular şeklinde gösterilir.

Sembollerin sol tarafında giriş sinyalleri, sağ tarafında ise çıkış sinyalleri bulunur. Bu

yöntem dijital elektronik eğitimi almış kişilerce daha rahat kullanılabilir. Şekil 2' de FBD yöntemiyle yazılmış program örneği görülmektedir 

Şekil 2: Fonksiyon plan ( FBD) yöntemiyle program örneği

3- Deyim Listesi (STL)

STL yönteminde PLC’nin türüne ve markasına göre aynı işlevi gören fakat yazılım

şeklinde küçük farklılıklar olan komutlar kullanılır. Bir komut yapılan işlemi belirten

Mnemonic ve üzerinde işlem yapılan hafıza alanlarını gösteren operantlardan oluşur. Bu

yöntem cihazın, makina koduna en yakın gösterim şekli olduğundan çok geniş programlama

imkanları sunar. STL yöntemi bilgisayar teknolojisine yatkın kişilere hitap eder.

STL, FBD ve LADDER yöntemiyle yazılan programlar hatasız yazılmış ve derlenmiş

olmak şartıyla birbirinin stillerine dönüştürülebilir. Şekil 3’de STL yöntemiyle yazılmış

program örneği görülmektedir.

Şekil 3-Deyim Listesi ( STL) yöntemiyle program örneği

Kaynak: https://www.ktemb.org/download-forms/tr/plc%20programlama%20teknikleri.pdf

Devamını oku

AC Devrede Bobin

Bildiğiniz gibi alternatif akım sürekli yönü ve şiddeti değişen bir akımdır. Alternatif akımda bazı devre elemanları (bobin, kapasitör, yarı iletken devre elemanları) doğru akım devrelerinde olduğundan farklı davranırlar. Bu konuyu basit bir örnekle açıklayabiliriz. Örneğin bir kapasitör doğru akımdevresinde üzerinden geçen akımın miktarına bağlı olarak belli bir zaman sonra dolar. Dolduktan sonra da üzerinden akım geçirmez. Oysa alternatif akım devresinde akım sürekli yön değiştirdiğinden bir kapasitörden sürekli akım geçer.

Bobine alternatif elektrik akımı uygulandığında bobinin etrafında bir manyetik alan meydana gelir. Aynı şekilde bobinin çevresinde bir mıknatıs ileri geri hareket ettirildiğinde bobinde elektrik akımı meydana gelir. Bunun sebebi mıknatıstaki manyetik alanın bobin telindeki elektronları açığa çıkarmasıdır 

Birimi: [H] "Henry" . 1 H oldukça büyük bir değeri gösterdiğinden pratikte mH (milihenry) ve μH (mikrohenry) kullanılır. 1 H = 106 µH 1 H = 103 mH 1mH = 103 µH Sembolü: L 

AC ve DC davranışı: 

Bobinler doğru akıma sadece telin direnci kadar zorluk gösterirken AC de frekansa bağlı olarak artar ki sabit değerine endüktans denir. Bobin DC akıma ilk anda direnç gösterir. Bu nedenle bobine DC akım uygulandığında bobin ilk anda yalıtkan daha sonra iletkendir. Bobine AC akım uygulandığında ise akımın yönü devamlı değiştiği için bir direnç gösterir. Bobinler kısaca, DC akıma az zorluk (kolaylık), AC akıma zorluk gösterir; yani doğru akımı geçirip, alternatif akıma direnç gösterir. 

Kullanıldığı yerler: 

Doğru akımda bobinler, daha çok elektro mıknatıs olarak kullanılırlar. Makaraya sarılmış olan telden bir akım geçirildiği taktirde bobinin etrafında bir manyetik alan oluşur, bu manyetik alan, rölelerde yararlanılır. Doğru akımda bobinlerden sadece elektro mıknatıs olarak yararlanılmaz. Bobinler bir çok devrede çeşitli şekillerde kullanılırlar. Mesela TV devreleri, besleme kaynakları, anten yükselteçleri, radyo devreleri gibi. 

AC devrelerde, bobin gerilimi ve akımı arasında faz farkı vardır.   Bobin akımı bobin geriliminden 90 derece geridedir. 

    

Endüktif Reaktans :

Her bobin, alternatif akım devrelerinde frekansla doğru orantılı olarak değişen bir direnç gösterir. Bu dirence endüktif reaktans denir.  Endüktif reaktans ܺX_L ile gösterilir ve birimi ohm (Ω)’dur. A.C devrelerde endüktif reaktans formülü aşağıdaki gibidir. 

X_L= 2πfL

Burada;

X_L= endüktif reaktans , birimi= ohm

f= Ac gerilimin frekansı, birimi=Hertz (Hz)

L= bobin endüktansı, birimi=Henry (H)

Kaynak: 

http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Alternatif%20Ak%C4%B1m%20Esaslar%C4%B1.pdf

https://www.emo.org.tr/ekler/7d52bcb3580724e_ek.pdf

https://kontrolotomasyon.files.wordpress.com/2018/05/rlc-devreleri.pdf

Devamını oku

Direnç Renk Kodları ile Direnç Değeri Hesaplama

Direnç, akıma zorluk gösteren devre elemanıdır. Birimi ohm'dur. R harfi ile gösterilir.  Aşağıda direnç sembolü yer almaktadır. 

-direnç sembolü-

Dirençlerin değerlerini üzerindeki renklerden hesaplamak mümkündür. Bunun için direnç renk kodları tablosu kullanılır.  Aşağıdaki tabloda dirençlerin üzerlerindeki renklere karşılık gelen sayısal değerler verilmiştir.

Renklerin sayı değerlerini kolayca akılda tutmak için “ Sokakta Sayamam Gibi ” ifadesi ezberlenebilir.

Direnç rengi hesaplarken son rengi tolerans, sondan bir önceki rengi çarpan ve diğer renkleri sayı olarak yazarız.  Aşağıdaki tabloda direnç renk kodlarından direnç bulma ile ilgili örnekler yer almaktadır. 

Aşağıda direnç ölçüm tablosu yer almaktadır. Sizde değişik değerlerdeki dirençlerin ölçülen ve hesaplanan değerleri bulup tabloya yazabilirsiniz. 

Kaynak: 

https://diyot.net/direnc-renk-kodlari/

https://www.webtekno.com/

Devamını oku

Bakır Plaket Üzerine Flip Flop Devresi Uygulaması

Amaç: Bakır plaket üzerine Flip Flop Devresi Uygulaması

Devre Şeması:

-Flip flop devresi-

Devre PCB Görüntüsü:

PCB görüntüsü

Devrede Kullanılan Malzemeler:

• 2 adet 100kohm direnç
• 2 adet 470 ohm direnç
• 2 adet BC237 NPN tipi transistör
• 2 adet led diyot
• 2 adet 100 uF kondansatör
• 9 voltluk besleme gerilimi
• Bakır plaket
• Baskı devre kalemi 
• Havya
• Lehim teli

İşlem Basamakları: 

1)Öncelikle malzeme listesindeki elemanları temin ediniz.
2)Malzemelerin sağlamlık testini yapınız.

3)Devre PCB yollarını plakete baskı devre kalemi ile çiziniz.

4)Eleman yerleştirilecek yerleri matkapla deliniz.

5)3 ölçek tuz ruhu ve 1 ölçek perhidrol kullanarak gerekli çözeltiyi hazırlayınız.

6)Plaketi çözeltiye atınız ve çizilen yollar dışında kalan bakır kısımların plaketten ayrılmasını bekleyiniz.

7)Elemanları plakete yerleştiriniz.
8)Devre şemasına göre eleman bacaklarını devredeki gibi lehimleyiniz.
9)Enerji vermeden önce son bir kez devreyi kontrol ediniz.
10)Devreye enerji veriniz ve devre çalışmasını gözlemleyiniz.
11)Aşağıdaki tabloya göre gerekli ölçümleri yapınız ve tabloya sonuç değerlerini yazınır. 

Devrede Kullanılan Elemanlar: 

Kaynak: https://maker.robotistan.com/flip-flop/

Devamını oku

PLC' li Kontrol Devrelerinin Çizimi

Giriş Elemanlarının Besleme ve PLC Bağlantılarının Çizimi

Bir otomasyon sisteminden sinyaller PLC‟ye algılayıcılar yardımı ile iletilir. Bu algılayıcılar anahtar buton indüktif, kapasitif, manyetik vb. temassız algılayıcılar ve analog sinyal vericiler olabilir.

Çıkış Elemanlarının Besleme ve PLC Bağlantılarının Çizimi

Sahadan gelen sinyaller işlendikten sonra PLC‟nin çıkışına gelir. Çıkışa gelen bu sinyaller çıkış elemanları vasıtasıyla iş elemanlarına gönderilir. Çıkış elemanlarını röle, kontaktör, valf, lamba ve analog çıkış elemanları olarak sayabiliriz.

Aşağıdaki şekilde PLC‟nin çıkışından alınan sinyallerin çıkış elemanlarına bağlantısı görülmektedir.

Giriş-çıkış elemanlarının PLC'ye bağlanması

Alıştırma Soruları: 

1. Aşağıdakilerden hangisi PLC’ye giriş elemanı değildir?

A) Buton

B) Motor

C) Analog sinyal verici

D) Temassız algılayıcılar

2. Aşağıdakilerden hangisi çıkış elemanı değildir?

A) Röle

B) Analog sinyal verici

C) Valf

D) Lamba

3. Aşağıdakilerden hangi iş elemanı PLC’ye direkt bağlanmaz?

A) Valf

B) Röle

C) Kontaktör

D) Motor

4. PLC’nin giriş ve çıkış uçlarını tespit ederken aşağıdakilerden hangisine bakılır?

A) PLC‟nin kataloğuna

B) PLC‟nin arka yüzüne

C) PLC‟nin yan yüzüne

D) PLC‟nin resmine

5. Aşağıdakilerden hangisi PLC’nin giriş adresinin sembolü olarak kullanılır?

A) G     B) İ     C) Q     D) Ç

6. Aşağıdakilerden hangisi PLC’nin çıkış adresinin sembolü olarak kullanılır?

A) G     B) İ     C) Q     D) Ç

7. Aşağıdakilerden hangisi PLC’nin giriş ve çıkış sayısını belirtir?

A) Kapasitesini

B) Çevrim süresini

C) Hızını

D) Giriş çıkış elemanlarının tipini

Cevaplar: 

1-E

2-E

3-D

4-A

5-B

6-C

7-A

Kaynak: http://meslek.eba.gov.tr/moduller/Temel%20Plc%20Sistemleri.pdf

Devamını oku

Bakır Plaket Üzerine NPN Transistörlü Anahtarlama Devresi Uygulaması

Bugün bakır plaket üzerine NPN transistörlü anahtarlama devresi yapacağız. 

Devre Şeması:

Devre PCB Görüntüsü:

Devrede Kullanılan Malzemeler:

• 330 ohm, 4.7 k
• BC237 NPN transistörü
• Led diyot
• Buton
• 12 voltluk besleme gerilimi
• Bakır plaket
• Baskı devre kalemi 
• Havya
• Lehim teli

İşlem Basamakları: 

1)Öncelikle malzeme listesindeki elemanları temin ediniz.
2)Malzemelerin sağlamlık testini yapınız.

3)Devre PCB yollarını plakete baskı devre kalemi ile çiziniz.

4)Eleman yerleştirilecek yerleri matkapla deliniz.

5)3 ölçek tuz ruhu ve 1 ölçek perhidrol kullanarak gerekli çözeltiyi hazırlayınız.

6)Plaketi çözeltiye atınız ve çizilen yollar dışında kalan bakır kısımların plaketten ayrılmasını bekleyiniz.

7)Elemanları plakete yerleştiriniz.
8)Devre şemasına göre eleman bacaklarını devredeki gibi lehimleyiniz.
9)Enerji vermeden önce son bir kez devreyi kontrol ediniz.
10)Devreye enerji veriniz ve devre çalışmasını gözlemleyiniz.
11)Aşağıdaki tabloya göre gerekli ölçümleri yapınız ve tabloya sonuç değerlerini yazınır. 

Ölçüm Tablosu: 

Devamını oku

Plaket Üzerine NPN Transistörlü Anahtarlama Devresi Uygulaması

NPN Transistörlü Anahtarlama Devresi, transistörün anahtarlama elemanı olarak kullanılmasını anlatan önemli bir devredir. Bu devrede transistörün kesim ve doyum durumuna göre, devrede bulunan led diyot ışık verecektir.

Devre Şeması:

Devrede Kullanılan Malzemeler:

• 330 ohm, 4.7 k
• BC237 NPN transistörü
• Led diyot
• Buton
• 12 voltluk besleme gerilimi
• Delikli bakır plaket
• Havya
• Lehim teli

İşlem Basamakları: 

1)Öncelikle malzeme listesindeki elemanları temin ediniz.
2)Malzemelerin sağlamlık testini yapınız.
3)Elemanları delikli plakete yerleştiriniz.
4)Devre şemasına göre eleman bacaklarını devredeki gibi lehimleyiniz.
5)Enerji vermeden önce son bir kez devreyi kontrol ediniz.
6)Devreye enerji veriniz ve devre çalışmasını gözlemleyiniz.
7)Aşağıdaki tabloya göre gerekli ölçümleri yapınız ve tabloya sonuç değerlerini yazınır. 

Devamını oku

İletkenlerin Lehimlenmesi Küp Yapımı

Amaç: Gerekli iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alarak, belli bir uzunluktaki iletkenleri lehimle birleştirerek küp yapmak.  

Devre Şeması: 

Kullanılacak Araç Gereçler: 

• Kalem havya (30 veya 40 W) (x1) 
• Lehim teli (x1) 
• 1,5 mm2 tek telli iletken (1 m) 
• Kargaburnu, Yan Keski, Pense 
• Havya altlığı (x1) 
• Zımpara (x1) 

İşlem Basamakları:

• İş güvenliği ile ilgili gerekli önlemleri alınız.
• İş önlüğünü giyiniz. 
• Öğretmeninizden malzemeleri temin ediniz.
• Yan keski yardımıyla iletken teli soyunuz. 
• Soyduğunuz iletken teli kargaburnu yardımıyla mümkün olduğunca düzleştiriniz. 
• Zımpara ile telin tamamını zımparalayınız.
• Zımparaladığınız telden 8’er cm uzunlukta 12 adet tel parçası hazırlayınız.
• Havyanızı fişe takınız ve yeteri kadar ısınmasını bekleyiniz. 
• Bütün tellerin her iki ucuna ön lehimleme yapınız.
• İki teli 90˚ açı yapacak şekilde uç uca lehimleyiniz.  
• Elde ettiğiniz parçalardan iki tanesini karşılıklı birbirine lehimleyerek iki adet kare elde ediniz. 
• Elde ettiğiniz karelerden birinin her köşesine 90˚ dik olacak şekilde tel lehimleyiniz. 
• Son olarak elinizde kalan kareyi diğer parçaya lehimleyiniz. 
• Bütün köşelerdeki lehimleri tek tek bir kez daha eritiniz.  
• Çalışmanız bittiğinde havyanızın ucunu temizleyiniz ve fişini çekiniz. 
• Çalışmanızı öğretmeninize gösteriniz. 

Kaynak: http://meslek.eba.gov.tr/moduller/Lehimleme%20Ve%20Baski%20Devre.pdf

Devamını oku

PLC Cihazına Giriş Çıkış Elemanlarının Bağlanması

Kontaktörler

Kontaktörler; elektrik devrelerinin bağlantı işlemlerinde, bütün motor kumandalarında, ışık, kuvvet, sinyalizasyon ve bunlar gibi doğru ve alternatif akımda çalışan bütün tesislerde devrenin açılıp kapanmasını temin eden elektromanyetik şalterlerdir. Kontaktörlerin en önemli kullanılış alanı doğru ve alternatif akım devrelerinin kumanda edilmesidir. Kontaktörler vasıtasıyla her güçteki motorlara yol verme devir, sayısı kontrolü gibi işler kolaylıkla sağlanabilmektedir.

Kontaktörler

Şalterler-Anahtarlar

Kontak konumunu fiziksel hareket ile değiştiren kumanda elemanlarıdır.Bunların değişik tipleri vardır. Örneğin, basmalı anahtarlar, mafsallı anahtarlar, dokunmatik anahtarlar, ışıklı anahtarlar vb. ġalterler genelde iki tipte yapılırlar.

• Kalıcı tip anahtarlar-Şalterler 
• Butonlar (geri dönüşlü şalterler)

 

Aşağıdaki şekilde buton, anahtar, çift yollu kumanda butonu ve kontaktörlerin PLC‟ye bağlantısı görülmektedir.

Kaynak: http://meslek.eba.gov.tr/moduller/Temel%20Plc%20Sistemleri.pdf

Devamını oku

Devrede Akım ve Gerilim Ölçme

Voltmetre bir devrede gerilim ölçen ölçüm aracıdır. Bir devrede gerilim ölçmek için voltmetre devredeki elemana paralel bağlanmalıdır. 

Ampermetre ise devrede akım ölçer. Amper ölçmek için ampermetreyi devreye seri bir şekilde bağlamalıyız. 

Seri Devrelerde Akım ve Gerilim Ölçme

Seri devrede akım sabittir. Yani devredeki bütün elemanlardan akan akım kaynak akımına eşittir. Her bir eleman üzerindeki gerilimlerin toplamı ise kaynak gerilimine eşittir.  

Aşağdaki seri devrede R1, R2 ve R3 devre elemanları birbirine seri bağlanmıştır.  R1 direnci üzerindeki gerilim V1, R2 direnci üzerindeki gerilim V2  ve  R3 direnci üzerindeki gerilim V3 dür.  Devreden de anlaşılacağı üzere voltmetreler devre elemanlarına paralel bağlanmıştır. Devreden akan akımı ölçmek için ampermetreyi devrenin herhangi bir noktasına seri bir şekilde bağlamak yeterlidir. Devrede bütün elemanlardan akan akım eşittir. 

Paralel Devrelerde Akım ve Gerilim Ölçme

Paralel devrede gerilim sabittir. Yani devredeki bütün elemanlar üzerine düşen gerilim kaynak gerilimine eşittir.  Her bir eleman üzerinden akan akımların toplamı kaynak akımına eşittir.  

Aşağıdaki devrede R1 ve R2 dirençleri paralel bağlanmıştır. R1 üzerindeki gerilim U1 ve R2 üzerindeki gerilim U2 dir. Dirençler üzerindeki akımlar sırasıyla I1 ve I2 dir. Paralel devrede gerilim sabir olduğundan dolayı R1 ve R2 dirençleri üzerindeki gerilimler ve kaynak gerilimi birbirine eşittir. Dirençler üzerindeki I1 ve I2 akımlarının toplamı kaynak akımına eşittir. 

Devamını oku

PLC Tanımı ve Türleri

PLC Nedir? 

Programlanabilir  Lojik  Kontrolörler(PLC),    otomasyon  devrelerinde  yardımcı  röleler,  zaman (Programmnable  Logic  Controller)   röleleri,  sayıcılar  gibi  kumanda elemanlarının  yerine  kullanılan  mikroiĢlemci  temelli  cihazlardır.  Bu  cihazlarda  zamanlama, sayma,  sıralama  ve  her  türlü  kombinasyonel  ve  ardışık  lojik  işlemler  yazılımla gerçekleştirilir.

PLC’  nin  Kullanım Amacı ve Alanları 

PLC‟ler  endüstri  alanında  kullanılmak  üzere  tasarlanmış,  sayısal  prensiplere  göre yazılan  fonksiyonu  gerçekleyen,  bir  sistemi  ya  da  sistem  gruplarını  giriş  çıkış  kartları  ile denetleyen,  içinde  barındırdığı  zamanlama,  sayma,  saklama  ve  aritmetik  işlem  fonksiyonları ile  genel  kontrol  sağlayan  elektronik  bir  cihazdır.  Aritmetik  işlem  yetenekleri  PLC'lere  daha sonradan  eklenmiş  bu  cihazların,  geri  beslemeli  kontrol  sistemlerinde  de  kullanılabilmeleri sağlanmıştır. 

PLC Kullanım Alanları 

-Havalandırma ve soğutma  tesislerinde 

-Paketleme ve ambalajlama  tesislerinde 

-Taşıma tesislerinde 

-Otomobil endüstrisi 

-Petrol dolum  ve yıkama tesislerinde 

-Çimento sanayinde 

-Klima ve asansör tesislerinde 

-Aydınlatma ve vinç tesislerinde 

-İmalat, tarım,  tekstil  ve her türlü  makinelerde 

-Elektro  pnomatik–hidrolik sistemlerde 

-Robot tekniğinde  kullanılmaktadır.

PLC ile Röle Sistemleri Arasındaki Farklar ve Avantajları

- Kontrol devresinin işlevi yazılımla sağlandığından, kontrol devresini tasarlamak, röleli bir devrenin tasarımından daha kolaydır.

- Bütün kontrol işlevleri yazılımla gerçekleştiğinden, farklı uygulama ve çalışma programlarını sağlamak son derece kolaydır ve donanımın değiştirilmesine gerek kalmaksızın yazılımın değiştirilmesi yeterlidir.

- Röleli kontrol devrelerine göre çok daha az yer kaplarlar.

- Küçük kontrol devrelerinde röleli kontrol sistemi daha ucuz olur.

- Güvenilirliği yüksek, bakımı kolaydır. Devrelerde arıza aramayı kolaylaştırır.

- Bilgisayarla ve diğer kontrolörle haberleşme olanağı vardır. Bu özelliği, bilgisayarlı otomasyon işlemine olanak sağlar.

- Arıza yapma ihtimali azdır. Bir PLC için arızalar arası ortalama süre yaklaşık olarak 8000 saattir.

- Kötü çevre koşullarında, özellikle tozlu ortamlarda, röleli kumanda devrelerine göre daha güvenlidir.

Kaynak: http://meslek.eba.gov.tr/moduller/Temel%20Plc%20Sistemleri.pdf

Devamını oku

AC (Alternatif Akım) ve DC (Doğru Akım)

AC (Alternative Current)

AC akım zamana göre yönü ve şiddeti değişen akımdır.  

Evlerimizdeki elektrik alternatif akım sınıfına girer. Buzdolabı, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, klima ve vantilatörler doğrudan alternatif akımla çalışırlar. Televizyon, müzik seti ve video gibi cihazlar ise bu alternatif akımı doğru akıma çevirerek kullanırlar.  

Alternatif akım aşağıdaki gibi gösterilir. 

AC current is current that changes direction and intensity with respect to time.

The electricity in our homes is classified as alternating current. Refrigerators, washing machines, dishwashers, air conditioners, and fans work directly with alternating current. Devices such as televisions, stereos, and videos use this alternating current by converting it to direct current.

The alternating current is shown as follows.

DC (Direct Current)

AC akım zamana göre yönü ve şiddeti değişen akımdır.  

Doğru akım cep telefonu, radyo gibi elektronik cihazlarda, madencilik ve demiryolu uygulamalarında, DC motorlarda, kaynak makinelerinde, hibrit ve elektrikli araçlarda kullanılmaktadır.

DC olarak da adlandırılır. (DC= İngilizce’de “Direct Current” demektir.)

Doğru akım ile çalışan aletler ve uygulamalar: 

• Batarya uygulamaları
• Güneş enerjisi ile elektrik üretimi
• Elektrikli araçlar
• Demiryolu araçları
• Güç kaynakları
• Otomobil elektrik tesisatı, aküler
• Radyo ve cep telefonu benzeri elektronik cihazlar
• Telefon ve telgraf santralleri

Doğru akım aşağıdaki gibi gösterilir. 

Direct current is used in electronic devices such as mobile phones, radios, mining and railway applications, DC motors, welding machines, hybrid and electric vehicles.

Also called DC. (DC= means "Direct Current" in English.)

Direct current tools and applications:

• Battery apps
• Electricity generation with solar energy
• electric vehicles
• railway vehicles
• power supplies
• Automobile electrical installation, batteries
• Radio and mobile phone-like electronic devices
• Telephone and telegraph exchanges
• The direct current is shown as follows.

Kaynak: https://elektrikinfo.com/alternatif-akim-dogru-akim/

Devamını oku

Akım, Gerilim, Direnç Kavramları

 Aşağıdaki tabloda akım, gerilim ve direnç kavramları tablo halinde gösterilmiştir. 

Devamını oku

Seri Direnç Devrelerinde Arıza Giderme

Bu eğitimde, seri direnç devrelerinde arızanın nasıl giderileceği anlatılmıştır.  Eğitimde kullandığımız simülasyon programına linkten ulaşabilirsiniz: https://www.falstad.com/circuit/offline/

Eğitime ait video yu aşağıdan izleyebilirsiniz. 

Devamını oku

Ders 3: Devre Elemanlarının Sağlamlık Testi

 Elektronik devrelerde kullanılan devre elemanlarının nasıl test edildiğinin anlaşılması elektronik devrelerde arıza gidermek için önemli bir konudur.  Bu derste direnç, diyot, kondansatör, transistör gibi yarı iletken devre elemanlarının sağlamlık testinin nasıl yapıldığı anlatılmıştır. 

📘 Dersin PDF notuna linkten erişebilirsiniz: https://drive.google.com/file/d/1lE_o5Wb7HeUyMwHwYQVMKUwOAreExEmz/view?usp=sharing

Udemy platformundaki eğitim setlerine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz:

🔈 UDEMY'deki "UYGULAMALI ARDUİNO EĞİTİMİ" için tıkla➤https://www.udemy.com/course/uygulamali-arduino-egitimi/?referralCode=9F08BB7DAFA3BA3A8397 🔈 UDEMY'deki "SIFIRDAN ZİRVEYE TEMEL MATEMATİK EĞİTİMİ" için tıkla➤https://www.udemy.com/course/sifirdan-zirveye-matematik-egitimi/?referralCode=06E6E706D9FD4311B9A1 🔈 UDEMY'deki "TEMEL ELEKTRONİK EĞİTİMİ" için tıkla➤https://www.udemy.com/course/temel-elektronik-egitimi/?referralCode=9B3A2804CF1AC5D032C8 🔈 UDEMY'deki "ScratchJr İle Kodluyorum" kursu için tıkla➤https://www.udemy.com/course/scratchjr-ile-kodluyorum

youtube platformundaki diğer ÜCRETSİZ eğitim setlerine aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz.

Diğer Eğitim Setlerimiz: ➤ELEKTRONİK DEVRE ELEMANLARI: https://www.youtube.com/watch?v=NXHzqWsDMbo&list=PLdcoZed79ZucgxiD8t8Fy9tPu_fLvBGXY ➤KONTROL SİSTEMLERİ Eğitim Setimiz: https://goo.gl/PPZHLk ➤MATLAB DERSLERİ Eğitim Setimiz: https://goo.gl/QKfMpP ➤DEVRE ANALİZİ 1 Eğitim Setimiz: https://goo.gl/gLkn7D ➤DEVRE ANALİZİ 2 Eğitim Setimiz: https://goo.gl/jdh2M1 ➤DİJİTAL ELEKTRONİK (LOJİK) Eğitim Setimiz: https://goo.gl/VWIocN ➤ANALOG ELEKTRONİK Eğitim Setimiz: https://goo.gl/U1BPfL ➤PİC PROGRAMLAMA Eğitim Setimiz: https://goo.gl/S0nvAh ➤PROTEUS Eğitim Setimiz: https://goo.gl/VchPln ➤BASKI DEVRE Eğitim Setimiz: https://goo.gl/SqlPUu ➤OHM Kanunu Eğitim Setimiz: https://goo.gl/H5achb

➤OLASILIK VE İSTATİSTİK Eğitim Setimiz: https://www.youtube.com/watch?v=rzPVQukzQVY&list=PLdcoZed79ZudQW7yl8XDLUbJ89dEWP0z6

Devamını oku

Ders 2: Arıza Gidermede Kullanılan İşlemler

 Arıza gidermede kullanılan başlıca işlemler şunlardır: 

• Enerji kontrolü
• Duyusal kontrol
• Eleman değiştirme
• Sinyal izleme

Dersin PDF notuna linkten ulaşabilirsiniz: https://drive.google.com/file/d/1icadP-fWYdms-X2mJXuwocXJoPMItU07/view

Devamını oku

Ders 1: Arıza Giderme Yöntemleri

Arıza analiz yöntemleri PDF notu için linke tıklayınız:  https://drive.google.com/file/d/16B93lcFjOQxn0QciTbqBNWu9voi5dDHe/view

Devamını oku

Uygulamalı Arduino Eğitimi

Bu yazıda Uygulamalı Arduino Eğitimi nden bahsetmek istiyorum.  Bu eğitimde , Tinkercad üzerine elektronik devreler kurup , gerekli kodları yazdıktan sonra bu kodları arduino ya yükleyip yaptığımız işlemlerin sonucunu görebilmekteyiz. 

Kurs linki >>>https://www.udemy.com/course/uygulamali-arduino-egitimi/?referralCode=9F08BB7DAFA3BA3A8397

Tinkercad Nedir ?

Tinkercad ile 3D tasarımlar yapıp bu tasarımları 3D yazıcıdan yazdırabilirsiniz ve elektronik devreler kurabilirsiniz. Tinkercad'i bilgisayara indirmeden online olarak kullanmak mümkündür. Tinkercad sitesi:

https://www.tinkercad.com/dashboard 

Tinkercad Autodesk firması tarafından oluşturulmuştur ve kullanımı oldukça basittir. Herkes ücretsi bir şekilde bu programı kullanabilir.  

Devamını oku