OHM Kanunu, akım, gerilim ve direnç kavramlarının birbirleri arasındaki ilişkiyi tanımlayan kanundur. Paralel devreler birden fazla direncin birbirine paralel bağlanmasıyla oluşan devrelerdir. Aşağıdaki devrede R1,R2 ve R3 devreleri birbirine paralel bağlanmıştır.
şekil 1
Yukarıdaki devrede eşdeğer direnç 1/Rt=(1/R1)+(1/R2)+(1/R3) şeklinde hesaplanır.
Aşağıdaki videoda paralel direnç devresinde akım,gerilim ve eşdeğer direnç değerlerinin nasıl bulunduğu anlatılmıştır.
Ücretsiz DC Devre Analizi Eğitim Setinin tamamını buraya tıklayarak izleyebilirsiniz.
Seri devreler, birbiri ardına bağlanmış, aralarında başka herhangi bir eleman bulunmayan elemanlardan oluşan devrelerdir. Seri direnç devreleri de birbiri ardına bağlanan dirençlerden oluşurlar. Bu devrelerde çeşitli hesaplamalar yapmak mümkündür.
Şekil 1 deki devre 3 adet direncin birbirine seri bağlanmasıyla oluşturulmuş bir devredir.
Bu devre toplam direnç, R1, R2 ve R3 dirençlerinin birbirleriyle toplanmasından elde edilir. Rt=R₁+R₂+R₃' dür
Seri Devrelerde Akım Bulma
Seri direnç devrelerinde akım hesabı yaparken şunlara dikkat edilmelidir:
Seri devrelerde akım sabittir, değişmez.
Her bir devre elemanı üzerinden geçen akım eşittir.
Akım kanağı devreye her zaman seri bağlanır.
*Şu ifadenin unutulmaması gerekir; AKIM akar, GERİLİM düşer. Akım her zaman devreden akar. Gerilim ise devre elemanın üzerine düşer . Yani o eleman üzerinde potansiyel bir fark oluşur. Akımın yönü nasıldır?
Akımın yönü elektroniğin konuşulduğu hemen hemen her ortamda tartışılır. Devreden akan akımı hiçbir zaman gözümüzle göremeyiz. Dolayısıyla bir noktada buluşmak gerekir. Akımın yönü - den + ya doğrudur.
Seri devrelerde her bir eleman üzerinden geçen akım kaynak akımına eşittir. Yani devredeki bütün elemanlar üzerindeki akımlar birbirine eşittir. Aşağıda seri bağlı bir direnç devresi görülmektedir.
Yukarıdaki devrede dirençler üzerinden geçen akım I akımına yani kaynak akımına eşittir ve akımın yönü eksiden artıya doğrudur. Sonuç olarak;
I=I₁=I₂=I₃'dür. Bu formülden anlaşılacağı üzere devredeki direnç değerleri birbirinden farklı bile olsa direnç akımları birbirine eşittir.
Yukarıdaki devrede I akımının 1 amper olduğunu varsayarsak devreki dirençlerden geçen akımlar da 1 amper olur.
Seri Devrelerde Gerilim Bulma Seri devrelerde her bir direnç üzerine düşen gerilimler , dirençlerden geçen akımların dirençlerin kendi değerleriyle çarpımına eşittir. Yani VIR üçgeninden hareketle V=IXR formülünden yola çıkarak gerilim değerlerini hesaplayabiliriz. Devrenin toplam gerilimi ise herbir direnç üzerine düşen gerilimlerin toplamına eşittir. Aşağıdaki bir seri direnç devresi yer almaktadır.
Devredeki dirençlere düşen gerilimler V₁, V₂ ,V₃ dür. Dolayısıyla
R1 direnci üzerine düşen gerilim V1 dir.
R2 direnci üzerine düşen gerilim V2 dir.
R3 direnci üzerine düşen gerilim V3 dür.
Herbir gerilimin değeri;
V₁=IxR₁
V₂=IxR₂
V₃=IXR₃ dür.
Dolayısıyla V=V₁+V₂+V₃ 'dür.
Aşağıdaki video da seri devrelerde eğdeğer direnç, akım ,gerilim değerlerinin nasıl bulunacağı ile ilgili ders video su yer almaktadır.
Aşağıdaki video'da seri direnç devreleriyle ilgili örnek sorular yer almaktadır.
