Matlab da Matrislerle Temel İşlemler | Matlab Ders Notları ve Matlab da Vektörler ve Matris İşlemleri|

Matris ler matematik önemli yer tutan vektörler biçiminde gösterilen sayılar kümesidir. Matlab da pek çok matematiksel işlem gibi matrisler de önemli bir yer tutar. Matlab da matrislerle her türlü işlem yapılabilir.

Matrislerde toplama işlemi yapılabilmesi için matrislerin boyutlarının eşit olması gerekir.

A matrisi  2x3 lük bir matris ve B matrisi 3x2 lik bir matris ise bu matrislerle toplama işlemi yapmak mümkün değildir.

Aşağıda iki adet A ve B matrisleri yer almaktadır.

A ve B matrisleri matlab da aşağıdaki gibi gösterilir . Bu iki matrisin boyutları farklı olduğundan dolayı sadece bu matrisler arasında çarpma yapılabilir.

Sonuç matrisi yukarıda görüldüğü gibi 2x2 lik bir matris olur.  Sonuç olarak boyutları farklı olan matrisler arasında sadece çarpma yapabiliriz.

Aynı boyutlu iki matris düşünelim .

A matrisi:   [1 3;-1 2]   ve B matrisi [2,-1;3 5] lik 2x2  boyutunda iki matris olsun. Bu matrisler arasında toplama, çıkarma , çarpma ve bölme işlemleri aşağıdaki gibi olur:

Devamını oku

PTC li Isıya Duyarlı Devre

Giriş: Bu devrenin amacı PTC li ısıya duyarlı devrenin çalışma mantığını anlamak ve devreyi kurabilme becerisi kazanmaktır. Bu devreyle PTC (pozitif ısı katsayılı direnç) elemanının çalışma mantığının iyi bir şekilde kavranılması amaçlanmıştır.

Devre Şeması: 

-şekil 1-

Devrenin  Çalışması: 

Devreye enerji verildiğinde ilk anda PTC nin direnci R1 elemanının direncinden küçüktür. Dolayısıyla Q1 transistörüne PTC üzerinden negatif polarma gelecektir. Q1 transistörünün beyzi eksi polarma aldığından dolayı transistör kesimdedir. Böylece transistörün kollektör-emiter uçları arasından bir akım akmaz ve led diyot ışık vermez.

PTC ısıtıldığında PTC nin direnci artmaya başlar. PTC elemanının direnci R1 direncini geçtiği anda Q1 transistörünün beyzine R1 direnci üzerinden pozitif polarma gelir. Dolayısıyla transistör iletime geçer . Çünkü transistörün emiter-beyz uçları arasındaki gerilim 0.7 volta ulaşır. Transistör iletime geçtiği için transistörün kollektör-emiter uçları arasından akım akmaya başlar ve led diyodun katoduna negatif polarma gelir ve diyot iletime geçer. Böylece led diyot ışık vermeye başlar.


Devrede Kullanılan Malzemeler:

• 1 adet 4.7 Kohm direnç
• 1 adet  100 ohm direnç
• 1 adet  BC237 NPN transistör
• 6 voltluk gerilim kaynağı
• 1 adet led diyot
• Bread board
• Bakır kablo 
• Yan keski, karga burnu vb.
• Ölçü aleti

İşlem Basamakları:

1. Devreyi kurmadan önce devre elemanlarının sağlamlık kontrollerini yapınız.
2. Bread board üzerine devreyi kurunuz
3. Devrenin doğruluğunu kontrol ediniz.
4. Devreye enerji veriniz. 
5. Ortam sıcaklığında led diyodun ışık verip vermediğiniz kontrol ediniz ve bu durumda ölçümleri yapınız
6. PTC yi yavaş yavaş ısıtınız ve PTC yeterince ısındıktan sonra ledin ışık verip vermediğini gözlemleyiniz ve led ışık verdikten sonra gerekli ölçümleri yapıp tabloya kaydediniz. 
7. Devrenin çalıştığını gözlemledikten ve ölçümleri yaptıktan sonra enerjiyi kesiniz. 

Devrede Kullanılan Elemanlar:

1-BC237 NPN Tipi Transistör:

BC237, NPN tipi bir transistör çeşididir. Emiter, beyz ve kollektör uçları bulunmaktadır. Bu transistörde bacak isimleri sırasıyla kollektör , beyz ve emiterdir. 

BC237 transistöründe, yazı bize bakacak şekilde ,  1 numaralı bacak kollektör, 2 numaralı bacak beyz ve 3 numaralı bacak emiterdir.

-şekil 2-

2-PTC (Pozitif  Isı Katsayılı Direnç)

PTC,  pozitif ısı katsayılı dirençtir. Üzerine düşen ısı arttıkça PTC nin direnci azalır.  Aşağıdaki şekilde  PTC elemanın dış görünüşü, ısı grafiği ve sembolü görülmektedir.

-şekil 3-

3-Dirençler

Direnç , akıma zorluk gösteren devre elemanıdır. Birimi ohm dur ve R harfiyle gösterilir. Dirençler hemen hemen bütün elektronik devrelerde kullanılırlar.

-şekil 4-

4-Led Diyot

Led diyotlar ışık yayan diyotlardır.  Led diyotların iletime geçebilmesi için üzerindeki gerilim eşik gerilimini geçmelidir.  Ledin çalışması için gerekli olan eşik gerilimi yaklaşık olarak 2 volt civarındadır.

-şekil 5-

Ölçüm Aşaması:

1 numaralı ölçümde PTC ısıtılmadığında bulduğunuz akım ve gerilim değerlerini tabloya yazınız.

-ölçüm 1-

2 numaralı ölçümde PTC ısıtıldığında ve led diyot ışık verdiğinde bulduğunuz akım ve gerilim değerlerini tabloya yazınız.

-ölçüm 2-

Devamını oku

LDR li Karanlıkta Çalışan Devre

Giriş: LDR li karanlıkta çalışan devre, LDR (ışık etkili direnç) elemanına bağlı olarak ışık veren devredir. Karanlıkta LDR nin direnci artacaktır ve devrenin çalışma mantığına göre led ışık verecektir.

Devre Şeması :

-şekil 1-

Devrenin Çalışma Prensibi :

Devreye enerji verildiğinde ledin ışık vermesi için transistörün beyz ucuna pozitif  polarmanın ulaşması gereklidir. Dolayısıyla devreye enerji verildiğinde LDR üzerine ışık artınca LDR nin direnci  azalır  . LDR direnci R2 direncinden küçük olduğu için transistörün beyzine negatif polarma ulaşır .Bu durumdan dolayı transistörün kesinde olduğunu söyleyebiliriz. Dolayısıyla led ışık vermeyecektir.

LDR üzerindeki ışık azaldığında LDR nin direnci artar . LDR direnci , R2 direncinden büyük olduğunda,  transistörün beyzine R2 direnci üzerinden pozitif polarma ulaşır ve transistör iletime geçer. Böylece transistörün kollektör - emiter uçları arasından bir akım akmaya başlar ve böylece led diyor ışık verecektir.

Devrede Kullanılan Malzemeler :

• LDR (ışık etkili direnç)
• BC237 NPN Tipi Transistör
• Led diyot
• 68 Kohm direnç
• 1 Kohm direnç
• 12 voltluk güç kaynağı 

BC237 Transistörü:

BC237 bir NPN transistördür ve emiter , beyz , kollektör uçlarından oluşur.  Transistörün beyz-emiter eşik gerilimi 0.7 volttur yani bu transistörü iletime geçirebilmek için 0.7 volt değerinde bir gerilim uygulamamız gerekir. 

Aşağıdaki şekilde bir BC237 NPN transistörünün dış görünüşü ve sembolü gösterilmektedir.

Temel Elektronik Eğitim Seti'ne yandaki linkten ulaşabilirsiniz >>>https://www.udemy.com/course/temel-elektronik-egitimi/

Devamını oku