18 Eylül 2024 Çarşamba

MESLEKİ GELİŞİM DERS 5: Meslek hastalıklara karşı alınması gereken tedbirler

Meslek hastalıklarına karşı alınması gereken tedbirler, işçilerin sağlığını korumak ve iş ortamındaki riskleri en aza indirmek amacıyla uygulanır. Başlıca tedbirler şunlardır:

  1. Risk Değerlendirmesi ve Analizi: İş yerindeki tehlikelerin tespit edilmesi ve bu tehlikelere karşı önleyici stratejilerin geliştirilmesi önemlidir. Bu analiz sayesinde hangi risklerin var olduğu ve hangi çalışanların bu risklerle karşı karşıya olduğu belirlenir.

  2. Koruyucu Ekipman Kullanımı: İşçilerin, maruz kaldıkları risklere uygun kişisel koruyucu donanımları (KKD) kullanması sağlanmalıdır. Örneğin, solunum yolu hastalıklarını önlemek için maske, kimyasal maddelerle çalışırken eldiven ve gözlük kullanmak gerekir.

  3. Eğitim ve Bilinçlendirme: Çalışanlara, iş sağlığı ve güvenliği konusunda düzenli eğitimler verilmelidir. İşçiler, maruz kalabilecekleri tehlikeleri tanımalı, koruyucu ekipmanları nasıl kullanacaklarını bilmeli ve güvenli çalışma tekniklerini öğrenmelidir.

  4. İş Yeri Ortamının İyileştirilmesi:

    • Havalandırma sistemlerinin iyileştirilmesi: Kimyasal ve biyolojik maddelerin bulunduğu ortamlarda uygun havalandırma sistemleri kurulmalıdır.
    • Gürültü ve titreşim kontrolü: Gürültü seviyelerinin sınırlandırılması ve titreşimli aletlerin kullanımında titreşim emici araçların sağlanması gerekir.
    • Işıklandırma ve sıcaklık: Çalışma ortamının yeterli ışıklandırılması ve uygun sıcaklık koşullarında olması sağlanmalıdır.
  5. Ergonomik Düzenlemeler: Çalışma pozisyonlarının düzenlenmesi, çalışanların doğru duruş ve hareket biçimlerini öğrenmesi ve tekrarlayan hareketlerin önlenmesi için ergonomik iyileştirmeler yapılmalıdır. Aşırı yük taşıma ya da kötü oturma düzeni gibi durumlar engellenmelidir.

  6. Düzenli Sağlık Kontrolleri: Çalışanların belirli periyotlarla sağlık kontrollerinden geçirilmesi ve meslek hastalıklarının erken teşhis edilmesi sağlanmalıdır. Erken teşhis, hastalıkların ilerlemesini önler ve tedaviye başlamak için zaman kazandırır.

  7. İşin Organize Edilmesi: Aşırı iş yükü ve stres gibi psikososyal riskleri azaltmak için işin dengeli dağıtılması, fazla mesai sınırlarının belirlenmesi ve çalışanların dinlenme sürelerine dikkat edilmesi gerekir.

  8. Yasal Düzenlemelere Uygunluk: İş yerlerinin ulusal iş sağlığı ve güvenliği kanunlarına uygun hareket etmesi ve belirlenen standartları yerine getirmesi zorunludur.

Bu tedbirler, işçilerin sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışmasını sağlayarak meslek hastalıklarının önlenmesine yardımcı olur. 

MESLEKİ GELİŞİM DERS 4: Meslek hastalığı Nedir ve Sebepleri Nelerdir?

Meslek Hastalığı Nedir?

Meslek hastalığı, bir kişinin yaptığı işten kaynaklanan ve işin doğası gereği uzun süreli maruziyet sonucu ortaya çıkan sağlık sorunlarıdır. Bu hastalıklar, kişinin çalışma koşullarında karşılaştığı zararlı etkenlerin (fiziksel, kimyasal, biyolojik ya da ergonomik) doğrudan etkisiyle gelişir. Meslek hastalıkları, belirli bir iş koluna özgü olabilir ve genellikle işçinin maruz kaldığı risk faktörlerine bağlı olarak ortaya çıkar.

Örneğin, maden işçileri arasında sık görülen silikozis (tozlu ortamlarda çalışmaktan kaynaklanan bir akciğer hastalığı) ya da fabrikalarda kimyasal maddelere maruz kalan işçilerde ortaya çıkan zehirlenmeler, yaygın meslek hastalıkları arasında sayılabilir. Ayrıca, tekrarlayan hareketler ya da kötü ergonomik koşullarda çalışan işçilerde görülen kas-iskelet sistemi bozuklukları da meslek hastalıkları kapsamında değerlendirilir.

Meslek hastalıklarının önlenmesi için iş yerlerinde uygun güvenlik önlemleri alınmalı, riskli durumlarda koruyucu ekipman kullanılmalı ve çalışanların düzenli sağlık kontrollerinden geçmesi sağlanmalıdır.

Meslek Hastalığının Sebepleri

Meslek hastalıklarının sebepleri, iş ortamındaki fiziksel, kimyasal, biyolojik ve ergonomik risk faktörlerinden kaynaklanabilir. 

Başlıca sebepler şunlardır:

  • Fiziksel Etkenler: Gürültü, titreşim, aşırı sıcaklık veya soğuk, radyasyon ve yetersiz aydınlatma gibi faktörler uzun vadede işçilerin sağlığını olumsuz etkileyebilir. Örneğin, sürekli yüksek sese maruz kalmak işitme kaybına neden olabilir.

  • Kimyasal Etkenler: Zararlı kimyasallarla (asitler, solventler, ağır metaller) uzun süre temas, soluma ya da cilt yoluyla vücuda girebilir ve toksik etkiler oluşturabilir. Kimyasal yanıklar, solunum yolu hastalıkları ve cilt rahatsızlıkları bu tür hastalıklara örnektir.

  • Biyolojik Etkenler: Bakteriler, virüsler, mantarlar gibi patojenlere maruz kalmak, özellikle sağlık sektörü ve laboratuvar çalışanlarında bulaşıcı hastalıklara yol açabilir
  • Ergonomik Etkenler: Uygun olmayan çalışma pozisyonları, tekrarlayan hareketler, ağır yük taşıma gibi etkenler kas-iskelet sistemi hastalıklarına neden olabilir. Uzun süreli oturarak çalışma, bel ve sırt problemlerini artırabilir.
  • Psikososyal Etkenler: Stres, aşırı iş yükü, mobbing gibi psikososyal faktörler, anksiyete, depresyon ve tükenmişlik sendromuna yol açabilir.

Meslek hastalıkları, bu etkenlere sürekli maruz kalma sonucunda ortaya çıkabilir ve önlenmesi için iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine dikkat edilmesi gerekir.